Lalitya bhag 1 ra 2/dhir

धीर

(१)
चाहे लक्ष्मी वैरिन थालून्‌ परबाट
चाहे स्वेच्छा माफिक भागून्‌ घरबाट ।
बोझ हर्ष ग्लानि दुवैको पर सारी
कर्तव्यैमा हुन्छ बढेको धृतिधारी ॥

(२)
चाहे कोही नित्य बगाऊन्‌ स्तुति-धारा
चाहे गाऊन्‌ केवल निन्दाकन सारा ।
भित्री प्रज्ञा ज्योति दुवैमा नबिगारी
कर्तव्यैमा हुन्छ बढेको धृतिधारी ॥

(३)
शङ्का, सुर्ता, हर्ष, अमर्ष, स्तुति, निन्दा
लज्जा, त्रास, ग्लानि, विलासाऽऽदिन फन्दा ।
तोडी सारा निर्भय पारी मन भारी
कर्तव्यैमा हुन्छ बढेको धृतिधारी ॥

(४)
चाहे होऊन्‌ मानिस आफूसित लट्ठ
चाहे छोडून्‌ औसर पारी सब झट्ट ।
एकैनासे व्योम सरी भै अविकारी
कर्तव्यैमा डुब्दछ सच्चा धृतिधारी ॥

(५)
बाबू, आमा, पुत्र र पत्नीहरु आई
फालै हालून्‌ पाउ समाई समझाई ।
सारालाई शान्त गराईकन टारी
कर्तव्यैमा बढ्छ अगाडि धृतिधारी ॥

(६)
कस्तै लागून्‌ दुःसह सांसारिक शूल
कस्तै पापी दैव बनोस्‌ त्यो प्रतिकूल ।
खाली एकै लक्ष्य लिई त्यो अधिकारी
कर्तव्यैमा हुन्छ डुबेको धृतिधारी ॥

(७)
चाहे देऊ दिव्य विलासी दरबार
चाहे घाँटी-माथि बसाऊ तरवार ।
श्रद्धा सुर्ता लिन्न कुनै निर्भय चारी
कर्तव्यैमा चल्छ सदा त्यो धृतिधारी ॥

(८)
छीः छी: छीः छीः थुक्क कहाँको हतभागी
आई लाग्यो जाः, पर जाः जाः, भनि जागी ।
घोक्रेछुत्ती लाउ तिमी, त्यो अविकारी
कर्तव्यैमा हुन्छ डुबेको धृतिधारी॥

(९)
साहू आओस्‌ खुब खुवाओस्‌ गलहत्ती
भागून्‌ पत्नी-पुत्र, निभोस्‌ जीवन-बत्ती ।
आँसू थामी लक्ष्य निहारी अविकारी
कर्तव्यैमा डुब्दछ सच्चा धृतिधारी ॥

(१०)
हत्याराले जाल फिंँजारी निहुँ पारी
मारी सारा द्रव्य उजारी घर बारी ।
राम्रै सत्यानाश गरोस्‌ खेल बिगारी
कर्तव्यैमा हुन्छ डुबेको धृतिधारी ॥

(११)
रम्भा आई स्वर्ग चलोस्‌ आज सवारी
प्यारा ! प्यारी नित्य म बन्छू भनि भारी ।
बिन्ती लाओस्‌ तापनि सच्चा अविकारी
कर्तव्यैमा झुक्तछ विद्वान्‌ धृतिधारी ॥

(१२)
मर्यादाको त्याग गरी सागर सात
उर्लून्‌ छोप्दै पर्वतवर्ती रुख-पात ।
जस्तै हाहाकार उठोस्‌ त्यो क्षयकारी
कर्तव्यैमा हुन्छ डुबेको धृतिधारी ॥

(१३)
पृथ्वी एकछत्त गराईकन सारा
झर्दै वर्षून्‌ लाखन लम्बे जलधारा ।
त्यो वर्षाको भीति र चिन्ता पर सारी
कर्तव्यैमा हुन्छ डुबेको धृतिधारी ॥

(१४)
चाहे बाह्रौँ वर्ष नवर्षोस्‌ जल-वृष्टि
चाहे ज्वालारुप बनोस्‌ यो सब सृष्टि ।
छाती साह्रो वज्र-बराबर पारी
कर्तव्यैमा हुन्छ डुबेको धृतिधारी ॥

(१५)
चाहे डाँवाडोल बनोस्‌ त्यो ग्रहगोल
चाहे कालो काल बजाओस्‌ लय-ढोल ।
चिन्ता सारा दुर्घटनाको पर सारी
कर्तव्यैमा हुन्छ डुबेको धृतिधारी ॥

(१६)
साक्षात्‌ आफैँ काल खडा भै शिरमाथि
लाखौँ एकैचोटि लगाए पनि ताली ।
आत्मा वज्र-स्तम्भ समानै स्थिर पारी
कर्तव्यैमा हुन्छ डुबेको धृतिधारी ॥

(१७)
लागी लाखौँ अद्भुत गोला गडर्याम्म
लोटून् आफैँनेर करोडौँ जन झ्याम्म ।
तत्कालैमा ती सब मुर्दा पर सारी
कर्तव्यैमा हुन्छ खडा त्यो धृतिधारी ॥

(१८)
बाह्रैओटा सूर्य कराल धृतिधारी
निस्कून्‌ एकैपल्ट जगत्‌को क्षयकारी ।
भित्री आत्मा तैपनि कत्ती नबिगारी
कर्तव्यैमा हुन्छ डुबेको धृतिधारी ॥

(१९)
चाहे पल्टोस्‌ उच्च सुवर्णाऽऽचल सारा
चाहे उल्टोस्‌ निश्चलमूर्ती धुव तारा ।
आँखा खोली दुर्घटना त्यो ननिहारी
कर्तव्यैमा हुन्छ डुबेको धृतिधारी ॥

(२०)
ब्रह्माजी हे वत्स ! म दिन्छु वरदान
भन्दै आऊन्‌ खूब बढाईकन मान ।
प्रज्ञालाई तैपनि लक्ष्य-स्थित पारी
कर्तव्यैमा हुन्छ डुबेको धृतिधारी ॥